در ابتدا
به رابطة حجاب و پوشش اسلامى مىپردازیم:
حجاب به معناى پرده، حاجب، پوشیدن و پنهان کردن و منع از وصول است.(1)
این واژه تنها به معناى پوشش ظاهرى یا پوشاندن زن نیست و در اصل به
مفهوم پنهان شدن از دید مردِ بیگانه است. بدین سبب هر پوششى حجاب نیست.
در قرآن آمده است: و إذا سألتموهن متاعاً فاْسئلوهن مِن وراءِ
حجاب؛(2) چون از ن پیغمبر متاعى خواستید، از پس پرده بخواهید». این آیه درباره
ن و بیشتر در مورد مسائل ى و اجتماعى است،(3) نه پوشش زن در مقابل نامحرم.
به کارگیرى کلمه حجاب در خصوص پوشش زن اصطلاحى نسبتاً جدید است و همین
سبب گردیده بسیارى گمان کنند اسلام خواسته است زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس
باشد و بیرون نرود. ویل دورانت» مىگوید: این امر مبناى پرده پوشى میان مسلمانان
به شمار مىرود».(4) برخى مدّعى شدهاند حجاب به وسیله ایرانیان به مسلمانان و
اعراب سرایت کرده، در حالى که آیات مربوط به حجاب، پیش از مسلمان شدن ایرانیان
نازل شده است. در عهد جاهلیت همان طور که ویل دورانت» مىگوید و کتب تفسیر شیعه و
سنى تأیید مىکند، اعراب چنین پوششى نداشتند و عادتشان تبرّج» و خودنمایى بود که
اسلام آن را ممنوع ساخت: ولا تبرجن تبرج الجاهلیّة الاولى؛(5) و زینتهاى خود را
مانند زمان جاهلیّت آشکار نکنید.»
آن چه از قدیم به ویژه نزد فقها در بحث نماز و ازدواج رواج داشته،
واژه ستر و ساتر به معناى پوشش و وسیله پوشش در مقابل نامحرم بوده است. بنابراین
وظیفه پوشش اسلامى بانوان به معناى حبس و در خانه و پستو قرار دادن آنان نیست، در
نتیجه عدم مشارکت این گروه عظیم در فعالیتهاى اجتماعى منظور نیست، بلکه این وظیفه
بدان معنا است که زن در معاشرت با مردان، بدنش را بپوشاند و به جلوه گرى و
خودنمایى نپردازد و مشارکتش در فعالیتها بر اصول انسانى و اسلامى استوار باشد.(6)
1. المفردات
فى غرائب القرآن، راغب اصفهانى.
2. احزاب (33) آیه 53.
3. مجموعه آثار شهید مطهرى، ج 19، ص 431.
4. تاریخ تمدن، ویل دورانت، مترجمان احمد آرام و دیگران، ج 1، ص 433 و
434.
5. احزاب، آیه 33.
6. مسأله حجاب، مرتضى مطهرى، ص 73؛ تفسیر نمونه، ج 17، ص 401 - 403؛
مجموعه آثار، ج 19، ص 448.
7. مجمع البیان فى تفسیر القرآن، طبرسى، ج 7 - 8، ص 216.
اشتراک گذاری در تلگرام
درباره این سایت